Έως και το 25% των ανδρών που λαμβάνουν θεραπεία υποκατάστασης τεστοστερόνης δεν έχουν εξετάσει τα επίπεδα της ορμόνης τους πριν από την έναρξη της θεραπείας. Υψηλό είναι και το ποσοστό εκείνων που παίρνουν την ορμόνη χωρίς να υπάρχουν σαφείς ενδείξεις που θα επέβαλαν τη χορήγησή της. Στα συμπεράσματα αυτά έχουν καταλήξει μελέτες, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν με αφορμή την αυξητική τάση χρήσης της συγκεκριμένης θεραπείας τα τελευταία χρόνια από μεσήλικες άνδρες.
Ο Δρ. Μάρκος Καραβιτάκης, (Χειρουργός Ουρολόγος αριστούχος Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών) επισημαίνει ότι «ένα άλλο θέμα που χρήζει προσοχής είναι οι επιπτώσεις της θεραπείας υποκατάστασης σε άτομα με καρδιαγγειακή νόσο, καθώς στα άτομα με σοβαρή καρδιακή ανεπάρκεια και αύξηση αιματοκρίτη θα πρέπει να διακόπτεται. Έχει, ωστόσο, φανεί ότι μπορεί να είναι αποτελεσματική σε άνδρες με υπογοναδισμό για τη μείωση της αναιμίας και της καρδιαγγειακής νόσου που σχετίζεται με αυτήν».
Όπως δημοσιεύτηκε επίσης,
Η φυσική εξέταση των ασθενών με υποψία υπογοναδισμού πρέπει να περιλαμβάνει αξιολόγηση ορισμένων χαρακτηριστικών ενδείξεων, όπως για παράδειγμα η ποσότητα και η κατανομή των τριχών του σώματος, της παρουσίας μελανίζουσας ακάνθωσης (η οποία σχετίζεται με την αντίσταση στην ινσουλίνη), της παρουσίας και τον βαθμό γυναικομαστίας, κ.ά. Επίσης, στους ηλικιωμένους ασθενείς εξετάζεται ο προστάτης για το μέγεθος, τη συνοχή, τη συμμετρία και την παρουσία οζιδίων ή σκλήρυνσης. Πρέπει να μετράται το βάρος, το ύψος, ο δείκτης μάζας σώματος, η περιφέρεια της μέσης, καθώς και συμπτώματα ενδεικτικά της ανεπάρκειας τεστοστερόνης, όπως είναι η απώλεια ύψους, ο μειωμένος όγκος και η δύναμη των μυών και το αυξημένο σωματικό λίπος.
Σε ασθενείς που διατρέχουν κίνδυνο ή υπάρχει υποψία υπογοναδισμού, συνιστάται η διεξαγωγή και εργαστηριακών εξετάσεων της ολικής και ελεύθερης τεστοστερόνης για τη βεβαίωση της διάγνωσης του υπογοναδισμού.
«Η παρουσία μόνο χαμηλών επιπέδων ολικής τεστοστερόνης δεν καθορίζει τον όψιμο υπογοναδισμό ούτε αποτελεί λόγο για υποβολή του ασθενή σε θεραπεία υποκατάστασης. Ανεδαφική είναι και η μέτρηση των επιπέδων της ορμόνης σε άνδρες χωρίς την παρουσία συμπτωμάτων ή/και παθολογικών καταστάσεων που σχετίζονται με τα χαμηλά της επίπεδα», τονίζει ο Δρ. Καραβιτάκης.
Πριν από την έναρξη της θεραπείας, όλοι οι ασθενείς θα πρέπει να υποβάλλονται σε βασική μέτρηση της αιμοσφαιρίνης και του αιματοκρίτη. Εάν ο αιματοκρίτης υπερβεί το 50%, οι κλινικοί γιατροί θα πρέπει να εξετάσουν το ενδεχόμενο μη συνταγογράφησης της θεραπείας υποκατάστασης μέχρι να δοθεί ικανοποιητική αιτιολογία. Όπως διευκρινίζει ο Δρ. Καραβιτάκης, η τεστοστερόνη διεγείρει την ερυθροποίηση. Μάλιστα, η αύξηση της αιμοσφαιρίνης και του αιματοκρίτη είναι η συχνότερη ανεπιθύμητη ενέργεια που σχετίζεται με τη θεραπεία υποκατάστασης τεστοστερόνης, κατά τη διάρκεια της οποίας, τα επίπεδά τους γενικά αυξάνονται για τους πρώτους έξι μήνες, και στη συνέχεια τείνουν να σταθεροποιηθούν. Επίσης, θα πρέπει να μετράται το PSA, για να αποκλειστεί η διάγνωση καρκίνου του προστάτη. Η έκκριση του PSA εξαρτάται από τα ανδρογόνα και η αύξηση των επιπέδων του σε ασθενείς υπό θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης εξαρτάται κυρίως από τα αρχικά επίπεδα της ολικής τεστοστερόνης. Αυξανόμενα δε αποδεικτικά στοιχεία υποστηρίζουν την άποψη ότι η μειωμένη συγκέντρωση τεστοστερόνης ορού, που σχετίζεται με διαφορετικές μεταβολικές διαταραχές, συμπεριλαμβανομένης της παχυσαρκίας και του μεταβολικού συνδρόμου, μπορεί να διαμορφώσει την επιθετικότητα του καρκίνου του προστάτη.
περισσότερα εδώ
Ο Καραβιτάκης Μάρκος είναι Χειρουργός Ουρολόγος αριστούχος Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου και διπλώματος με ειδική μνεία από το Imperial College London και κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος εξειδίκευσης στην Ελάχιστα Επεμβατική Χειρουργική, Ρομποτική Χειρουργική και Τηλεχειρουργική από το Πανεπιστήμιο Αθηνών. Είναι μετά από εξετάσεις (με τελικό βαθμό 9/9) Fellow of European Board Of Urology και είναι associate μέλος της European Association of Urology Guideline Office του τμήματος που είναι υπεύθυνο για την εκπόνηση των κατευθυντήριων οδηγιών (guidelines) της Ευρωπαϊκής Ουρολογικής Εταιρίας για τις παθήσεις του ουροποιογεννητικού συστήματος με επίκεντρο τις παθήσεις του προστάτη. Είναι ο ταμίας του ΔΣ της Ελληνικής Ουρολογικής Εταιρείας.
