Η νέα μελέτη, που διεξήχθη από ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Johns Hopkins στις Η.Π.Α., μαζί με το Ιατρικό Σχολείο του Πανεπιστημίου East Anglia Norwich και το Norfolk και το Norwich University Hospital NHS Trust του Ηνωμένου Βασιλείου, έθεσε ως στόχο τη διερεύνηση του τρόπου κατά  τον οποίο έχουμε   ισχυρές και μακροχρόνιες επιπτώσεις από τα αντιβιοτικά στο μικροβιοκτόνο του εντέρου, που είναι η ισορροπία των χρήσιμων και επιβλαβών βακτηρίων στο έντερο, και θα μπορούσαν να επηρεάσουν τον κίνδυνο καρκίνου του εντέρου και του ορθού.

Σε μια εκτεταμένη ανάλυση “δεδομένων” των βρετανικών ιατρικών αρχείων, οι ερευνητές του Κέντρου Καρκίνου Johns Hopkins Kimmelκαταλήγουν στο συμπέρασμα ότι η λήψη ακόμη και μιας μόνο σειράς αντιβιοτικών μπορεί να ενισχύσει – αν και ελαφρώς – τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του παχέος εντέρου – – μια δεκαετία αργότερα. Τα ευρήματα, που αναφέρθηκαν στο τεύχος του περιοδικού Gut της 20ής Αυγούστου , υπογραμμίζουν την ανάγκη για ορθολογική χρήση αυτής της ευρείας κατηγορίας φαρμάκων, τα οποία συχνά είναι ακατάλληλα ή υπερβολικά συνταγογραφημένα, σύμφωνα με τους συγγραφείς της έκθεσης.

“Το πρωταρχικό μήνυμα αυτής της μελέτης είναι η σημασία της διατήρησης των αντιβιοτικών: η αγωγή των κοινών ιογενών λοιμώξεων με αντιβιοτικά, η χρήση τους για το συντομότερο δυνατό χρονικό διάστημα και η χρήση στοχευμένων αντιβιοτικών αντί για φαρμάκων ευρέος φάσματος”, λέει η επικεφαλής της μελέτης Cynthia L. Sears, MD , Bloomberg ~ Kimmel Καθηγήτρια Ανοσοθεραπείας του Καρκίνου στο Καρκίνο Κέντρου Johns Hopkins Kimmel. “Αυτή η έρευνα προσθέτει στην αντίληψή μας ότι αυτά τα φάρμακα μπορούν να έχουν σημαντικά εκτός στόχου αποτελέσματα, συμπεριλαμβανομένης της πρόκλησης χρόνιων ασθενειών.”

Η Sears προειδοποιεί ότι μελέτες ιατρικών αρχείων, όπως η δική της, δεν έχουν σκοπό να αποδείξουν την αιτία και την επίδραση, αλλά να εντοπίσουν πιθανές συσχετίσεις μεταξύ παραγόντων κινδύνου και ασθενειών. Ωστόσο, σημειώνει ότι επειδή η βάση δεδομένων διέθετε τόσα πολύ συγκεκριμένα στοιχεία για μεγάλο χρονικό διάστημα, οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η πιο πιθανή εξήγηση για τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου είναι η ριζική αλλαγή που προκαλούν τα αντιβιοτικά στα μικροβιοκτόνο – βακτήρια που ζουν στα έντερα.

Τα αντιβιοτικά είναι ευρέως συνταγογραφούμενα φάρμακα  σε όλο τον κόσμο για τη θεραπεία βακτηριακών λοιμώξεων και υπάρχουν αυξανόμενα στοιχεία, όπως μερικές μελέτες επιδημιολογικών βάσεων δεδομένων, που συνδέουν τη χρήση αυτών των φαρμάκων με τον κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου, εξηγεί η Sears και η Jiajia Zhang, MD, MPH, Bloomberg ~ Kimmel Ινστιτούτο για την έρευνα ανοσοθεραπείας του καρκίνου . Ωστόσο, σύμφωνα με τους ερευνητές, αυτές οι παρελθούσες μελέτες είχαν ποικίλα μειονεκτήματα, συμπεριλαμβανομένης της αποτυχίας ελέγχου άλλων παραγόντων κινδύνου για τον καρκίνο του παχέος εντέρου (οικογενειακό ιστορικό, ιστορικό παχυσαρκίας, κάπνισμα, χρήση οινοπνεύματος και διαβήτης), απόσυρση στις αναμνήσεις των ασθενών για το αντιβιοτικό χρήση, αδυναμία διαχωρισμού δεδομένων σχετικά με τον καρκίνο του παχέος εντέρου και του ορθού και πολύ λίγοι συμμετέχοντες στη μελέτη για να δώσουν ουσιαστικά συμπεράσματα.[quote]Εξετάζοντας 28.900 διαγνώσεις καρκίνου και 137.077 ασθενείς που δεν είχαν διαγνωστεί με καρκίνο, διαπίστωσαν ότι το 70% εκείνων που είχαν εκδηλώσει καρκίνο, έκαναν τακτική χρήση αντιβιοτικών[/quote]

Για να μάθετε περισσότερα σχετικά με τη σχέση μεταξύ των αντιβιοτικών και των καρκίνων του παχέος εντέρου, οι Sears, Zhang και οι συνεργάτες τους εξήγαγαν δεδομένα από την κλινική πρακτική έρευνα Datalink (CPRD), μία από τις μεγαλύτερες βάσεις ηλεκτρονικών ιατρικών αρχείων παγκοσμίως για τις “ανώνυμες” κλινικές εγγραφές δεν εντοπίζουν μεμονωμένους ασθενείς. Η CPRD κατέχει πληροφορίες για περισσότερα από 11 εκατομμύρια ασθενείς στο Ηνωμένο Βασίλειο, συμπεριλαμβανομένων των δεδομένων για τη συνταγογράφηση και τη διάγνωση φαρμάκων, καθιστώντας τη μελέτη αυτή την πρώτη πληθυσμιακή μελέτη για να εξετάσει τη συσχέτιση της έκθεσης σε αντιβιοτικά και τον κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου.

Εστιάζοντας σε μια 23ετή περίοδο από την 1η Ιανουαρίου 1989 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2012, οι ερευνητές διαπίστωσαν 28.890 περιπτώσεις καρκίνου του παχέος εντέρου. Συσχετίστηκαν με καθεμία από αυτές τις εγγραφές ασθενών με έως και πέντε υγιείς «μάρτυρες» που δεν ανέπτυξαν ποτέ αυτή την ασθένεια, αλλά είχαν παρόμοια χαρακτηριστικά, συμπεριλαμβανομένης της ηλικίας, του φύλου και όπου ασκούσε ο γενικός ιατρός τους, για συνολικά 137.077 «έλεγχοι» .

Στη συνέχεια, χρησιμοποίησαν τα ιατρικά αρχεία για να εντοπίσουν και να αξιολογήσουν κάθε ιστορικό περιστατικών για παράγοντες κινδύνου για τον καρκίνο του παχέος εντέρου, όπως ιστορικό παχυσαρκίας, κάπνισμα, χρήση αλκοόλ και διαβήτη, καθώς και χρήση αντιβιοτικών.

Όπως αναμενόταν, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι ασθενείς που εμφάνισαν καρκίνο του παχέος εντέρου είχαν περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν έναν ή περισσότερους γνωστούς παράγοντες κινδύνου. Ωστόσο, όταν αντιπροσώπευαν αυτούς τους παράγοντες στη στατιστική τους αξιολόγηση, διαπίστωσαν ότι εκείνοι που εμφάνισαν καρκίνο του παχέος εντέρου ήταν ελαφρώς πιο πιθανό να έχουν εκτεθεί σε αντιβιοτικά (71,3% έναντι 69,1%). Αυτοί με καρκίνους του ορθού δεν έδειξαν ότι είχαν σχέση και είχαν περίπου την ίδια έκθεση με αντιβιοτικά σε σύγκριση με υγιή άτομα.

Περαιτέρω έρευνα έδειξε ότι η έκθεση σε αντιβιοτικά συσχετίστηκε μόνο με αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο στο εγγύς παχύ έντερο (το πρώτο και το μεσαίο τμήμα του παχέος εντέρου) αλλά όχι το απομακρυσμένο κόλον (τελευταίο μέρος του παχέος εντέρου) και ο κίνδυνος αυτός συνέβη ιδιαίτερα μετά από έκθεση σε κατηγορίες αντιβιοτικών που θανατώνουν αναερόβια βακτήρια, όπως αυτά της οικογένειας πενικιλλίνης.

Μεταξύ των αναμφισβήτητων ευρημάτων, λένε οι ερευνητές, ήταν η ταχεία εμφάνιση αυξημένου κινδύνου για καρκίνο του παχέος εντέρου, ξεκινώντας μόνο με 15-30 ημέρες συνολικής έκθεσης σε αντιβιοτικά (περίπου 8% αυξημένος κίνδυνος με 15-30 ημέρες συνολικής έκθεσης σε αντιβιοτικά και αύξηση κατά 15% κινδύνου με 30 ή περισσότερες ημέρες συνολικής έκθεσης στα αντιβιοτικά). Ωστόσο, η συσχέτιση αντιστράφηκε για καρκίνο του ορθού: όσο πιο ολική ήταν η έκθεση σε αντιβιοτικά, ειδικά οι συνολικές εκθέσεις 60 ημερών ή περισσότερο, τόσο λιγότερο πιθανό ήταν να έχουν καρκίνο σε αυτή τη θέση. Οι καρκίνοι που αναπτύχθηκαν στο κόλον είχαν συνδεθεί με την έκθεση σε αντιβιοτικά τουλάχιστον 10 χρόνια νωρίτερα. Δεν υπήρξε αυξημένος κίνδυνος με εκθέσεις μικρότερες από 10 έτη πριν.

Παρόλο που τα αντιβιοτικά είναι συχνά πολύ αποτελεσματικά στην εξάλειψη βακτηριακών λοιμώξεων, εξηγεί ο Sears, μπορούν επίσης να αλλάξουν την ισορροπία του βιομετρικού εντέρου με τη θανάτωση ωφέλιμων βακτηρίων και την ευδοκίμηση των παθογόνων. Μερικά από αυτά τα επιβιώσαντα βακτηρίδια θα μπορούσαν να είναι καρκινογόνα, ενθαρρύνοντας τους πολύποδες να αναπτυχθούν και να αναπτυχθούν σε κακοήθεις όγκους.

Τα τελευταία χρόνια, σημειώνει, πλούσια σε προβιοτικά τρόφιμα και συμπληρώματα έχουν γίνει δημοφιλείς, εν μέρει για την αντιμετώπιση των βιομετρικών ανισορροπιών του εντέρου. Αλλά τα στοιχεία για τα προβιοτικά είναι μικτά, προσθέτει, με μερικές μελέτες να δείχνουν θετικά αποτελέσματα και άλλα να μην παρουσιάζουν αποτελέσματα ή αρνητικά αποτελέσματα από τη χρήση αυτών των συμπληρωμάτων. Αντί να προσπαθήσουμε να προσθέσουμε τα ευεργετικά βακτήρια πίσω στα έντερα, λέει ο Sears, ένας καλύτερος τρόπος για να αποφευχθεί ο ενδεχόμενος αυξημένος κίνδυνος καρκίνου του παχέος εντέρου από τη χρήση αντιβιοτικών είναι μέσω της πιο προσεκτικής συνταγογράφησης αντιβιοτικών.

###

Άλλοι ερευνητές που συμμετείχαν σε αυτή τη μελέτη είναι οι Charles Haines, Alastair Watson, Andrew Hart, Mary Jane Platt, Drew M. Pardoll, Sara E. Cosgrove και Kelly A. Gebo.

Η μελέτη αυτή υποστηρίχθηκε από το Κέντρο Fisher για Περιβαλλοντικές Λοιμώξεις.