Ομιλία με θέμα το ντόπινγκ έκανε σε σε συνέδριο που πραγματοποιήθηκε η Εισαγγελέας Εφετών, Βιργινία Σακελλαροπούλου, η οποία μεταξύ άλλων υποστήριξε τα εξής:
«Πιο γρήγορα, πιο ψηλά , πιο δυνατά. Αυτό αποτελεί την επιθυμία κάθε αθλητή, αλλά και το υψηλού νοήματος σύνθημα κάθε αγώνα. Όμως γεννώνται τα ερωτήματα: με κάθε μέσο; με κάθε κόστος;
Η λέξη ντόπινγκ απαντάται για πρώτη φορά σε αγγλικό λεξικό το 1889 για να δηλώσει τη <<χορήγηση μίγματος ναρκωτικών ουσιών σε άλογα αγώνων για την επίτευξη καλύτερης απόδοσης>>.
Το Ντόπινγκ στον αθλητισμό εμφανίζεται στις αρχές του 19ου αιώνα. Από τα τέλη όμως του 19ου αιώνα και τις αρχές του 20ου αιώνα η λήψη φαρμάκων από αθλητές κατά την τέλεση των αγώνων εμφανίζεται συχνότερα. Η πρόοδος της Ιατρικής τροφοδοτεί το Ντόπινγκ που από τη δεκαετία του 1950 παίρνει διαστάσεις φαινομένου που συνεχώς επεκτείνεται. Ο αθλητικός και νομικός κόσμος φαίνεται ανέτοιμος να το αντιμετωπίσει και δεν υπάρχει νομοθεσία Κράτους που να προβλέπει και να τιμωρεί κυρίως τη χρήση διαφόρων ουσιών.
Το πρόβλημα γίνεται οξύτερο όταν άτομα χάνουν τη ζωή τους από τη χρήση διαφόρων ουσιών. Είναι αποδεδειγμένο ότι κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων της Ρώμης (1960) δύο αθλητές (Kurt Jensen, Dick Howard) έχασαν τη ζωή τους από την κατάχρηση αμφεταμινών. Επίσης ο θάνατος του Βρεττανού ποδηλάτη Τom Simpson (Γύρος Γαλλίας, 1967) έχει επιβεβαιωμένα αποδοθεί στην κατάχρηση αμφεταμινών. Οι εφημερίδες της εποχής εκείνης έκαναν λόγο για τον <<Ποδηλάτη που πέθανε στη σέλα>> και για θάνατο οφειλόμενο στη χρήση αμφεταμινών.[quote]εγκυμονούνται κίνδυνοι για έμφραγμα ή για εγκεφαλικό επεισόδιο, χωρίς βέβαια να παραγνωρίζονται οι σοβαρές επιπτώσεις στο αναπαραγωγικό σύστημα και στην ψυχική υγεία των αθλητών[/quote]
Το έτος 1965, όπως αναφέρεται στο βιβλίο του αθλητιάτρου κ. Σταύρου Χάντζου με τον τίτλο <<Ντόπινγκ. Από το σχολείο στον θάνατο>>, καταγράφεται επισήμως η πρώτη περίπτωση ηπατοκυτταρικού καρκινώματος από αναβολικά. Από πλευράς εργαστηριακών εξετάσεων, σύμφωνα με τον ως άνω αθλητίατρο, στα άτομα που κάνουν χρήση αναβολικών τα ηπατικά ένζυμα είναι συχνά αυξημένα. Επίσης, σύμφωνα με τον ανωτέρω ιατρό, από την χρήση των απαγορευμένων ουσιών που βελτιώνουν την απόδοση των αθλητών εγκυμονούνται κίνδυνοι για έμφραγμα ή για εγκεφαλικό επεισόδιο, χωρίς βέβαια να παραγνωρίζονται οι σοβαρές επιπτώσεις στο αναπαραγωγικό σύστημα και στην ψυχική υγεία των αθλητών. Ειδικά δε όσον αφορά τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου, αυτό παρουσιάζεται ιδίως στην περίπτωση που γίνεται χρήση της ερυθροποιητίνης ,ουσίας της οποίας κύρια παρενέργεια, όταν αυτή δεν χορηγείται για θεραπευτικούς λόγους, είναι η ανεξέλεγκτη αύξηση του αιματοκρίτη και τα επικίνδυνα υψηλά επίπεδα πίεσης του αίματος και ρευστότητάς του.
[quote]το 10% όσων πηγαίνουν απλώς στο γυμναστήριο για να βελτιώσουν το σώμα τους έχουν κάνει χρήση απαγορευμένης ουσίας. Το ποσοστό αυτό αυξάνεται και φθάνει το 25% όταν μιλάμε για αθλούμενους που κάνουν εντατική γυμναστική με βάρη[/quote]
Οι θάνατοι και η διαπίστωση ότι η λήψη διαφόρων ουσιών από τους αθλητές αποτελούν την αιτία των θανάτων αυτών προκαλούν το ενδιαφέρον των Διεθνών Οργανισμών και Κρατών να προχωρήσουν σε νομοθετικές ρυθμίσεις. Παράλληλα η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή, από τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Γκρενόμπλ (1968) καθιερώνει για πρώτη φορά υποχρεωτικούς ελέγχους Ντόπινγκ στους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Οι πρώτοι νόμοι ψηφίζονται στη Γαλλία και στο Βέλγιο (1965) και στη συνέχεια στην Ελλάδα (1975) και σε άλλες Ευρωπαικές Χώρες. Στους νόμους αυτούς καθιερώνονται κυρίως έλεγχοι για τη διερεύνηση υπάρξεως απαγορευμένων ουσιών στον οργανισμό των αγωνιζομένων αθλητών και θεσπίζονται πειθαρχικές κυρώσεις. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες της Σεούλ (1988) καταδεικνύουν την εξάπλωση του προβλήματος. Βρίσκονται ντοπαρισμένοι 10 αθλητές , μεταξύ των οποίων ο διάσημος Καναδός δρομέας Μπεν Τζόνσον, που με χρόνο 9.79 πριν λίγα εικοσιτετράωρα είχε συντρίψει το παγκόσμιο ρεκόρ των 100 μέτρων, ενώ η Βουλγαρία, μετά από κρούσμα ντόπινγκ αθλητού της της άρσης βαρών απέσυρε όλη την ομάδα της από το άθλημα της Άρσης Βαρών.
Ο τότε Πρόεδρος της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής Χουάν Αντόνιο Σάμαρανκ δείχνει ανήσυχος γιατί η ΔΟΕ αδυνατεί να βρει λύση στο πρόβλημα, ενώ η Διευθύντρια της Επιτροπής Τύπου της ΔΟΕ Μισέλ Βερντιέ ανησυχώντας για το μέλλον του αθλητισμού δηλώνει: << Το πρόβλημα του Ντόπινγκ δεν μπορεί να αντιμετωπισθεί από τη ΔΟΕ. Εμείς απλώς μπορούμε να εφαρμόσουμε εντατικούς ελέγχους και να επιβάλλουμε κυρώσεις στους παραβάτες. Όμως φοβάμαι ότι έτσι δεν θα λυθεί το πρόβλημα. Μόνο ο φόβος μιας βαριάς ποινικής καταδίκης μπορεί να συνετίσει εκείνους που με οποιαδήποτε ιδιότητα είναι αναμεμειγμένοι στο κύκλωμα των αναβολικών>>.
Βλέπουμε λοιπόν ότι συζητείται πλέον η ποινική καταστολή. Ακολουθεί η Ευρωπαική Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης (1989) που κυρώνεται από την Ελλάδα (Ν. 2371/1996) και η οποία εξειδικεύει τα μέτρα τα οποία πρέπει να ληφθούν και θέτει κανόνες για τη λειτουργία των εργαστηρίων, τη διεθνή συνεργασία κλπ.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το ντόπινγκ δεν αφορά μόνο συγκεκριμένα αθλήματα. Δεν αφορά δηλαδή μόνο το στίβο, την άρση βαρών, την κολύμβηση ή την ποδηλασία. Αφορά και το ποδόσφαιρο και μάλιστα στο ποδόσφαιρο τα πράγματα είναι πιο επικίνδυνα για την υγεία των αθλητών, δεδομένου ότι το ποδόσφαιρο απαιτεί σωρευτικά ταχύτητα, αντοχή, δύναμη και εκρηκτικότητα, γεγονός που απαιτεί ένα δυνατό κοκτέιλ αναβολικών.
Η Ελλάδα είναι μεταξύ των πρώτων χωρών που έχουν αναγάγει το ντόμπινγκ και σε ποινικό αδίκημα. Ήδη από το έτος 1975, ο Ν. 75/1975, στα άρθρα 58 και 59, προέβλεπε ποινικές και πειθαρχικές κυρώσεις για το αδίκημα της φαρμακοδιέγερσης.
Στη συνέχεια ο νόμος 1646/1986 τροποποίησε τις σχετικές διατάξεις διατηρώντας τις πειθαρχικές και ποινικές κυρώσεις. Το έτος 1996 κυρώθηκε με τον Ν. 2371/1996 η Ευρωπαική Σύμβαση κατά του Ντόπινγκ του Συμβουλίου της Ευρώπης. Τον Οκτώβριο του 2002 ο ν. 3057/2002 αναθεώρησε πλήρως το νομοθετικό πλαίσιο αντιμετώπισης του ντόπινγκ ενσωματώνοντας στον Ν. 2725/1999 ένα ολόκληρο κεφάλαιο (άρθ. 128Α- 128 ΙΔ) με τίτλο <<Καταπολέμηση του Ντόπινγκ>>.[quote]Το φαινόμενο είναι ανησυχητικό εάν λάβουμε υπόψη μας την αύξηση της χρήσης αναβολικών μεταξύ ελεύθερα αθλουμένων νέων που αθλούνται στα γυμναστήρια.[/quote]
Πρέπει να επισημανθεί ότι η χρήση αναβολικών και των λοιπών απαγορευμένων ουσιών δεν περιορίζεται στο χώρο του επαγγελματικού αθλητισμού, αλλά έχει εμφανισθεί και σε διάφορα κέντρα άσκησης σώματος για καλή φυσική κατάσταση.
Το φαινόμενο είναι ανησυχητικό εάν λάβουμε υπόψη μας την αύξηση της χρήσης αναβολικών μεταξύ ελεύθερα αθλουμένων νέων που αθλούνται στα γυμναστήρια. Σύμφωνα με έρευνα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, που διεξήχθη στα πλαίσια του προγράμματος που συντονίζεται από το ΤΕΦΑΑ, το 10% όσων πηγαίνουν απλώς στο γυμναστήριο για να βελτιώσουν το σώμα τους έχουν κάνει χρήση απαγορευμένης ουσίας.
Το ποσοστό αυτό αυξάνεται και φθάνει το 25% όταν μιλάμε για αθλούμενους που κάνουν εντατική γυμναστική με βάρη. Οι λόγοι που οδηγούν αυτούς τους αθλούμενους να κάνουν χρήση απαγορευμένων ουσιών, σύμφωνα με την ως άνω έρευνα, είναι, μεταξύ άλλων, η ανάγκη για ταχύτερη ξεκούραση μετά την άσκηση, η περιέργεια, η αντίληψη ότι η χρήση αναβολικών αποτελεί αναπόσπαστο μέρος ενός φυσιολογικού προγράμματος άσκησης, καθώς και η αντίληψη ότι η χρήση αναβολικών βοηθά τον χρήστη να φθάσει στο επιθυμητό αποτέλεσμα πιο γρήγορα.[quote]εδώ να αναφέρω ότι από την Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, την οποία εποπτεύω, σχετικά πρόσφατα εντοπίσθηκε και συνελήφθη άτομο το οποίο μέσω προσωπικής ιστοσελίδας διέθετε φάρμακα και αναβολικά[/quote]
Οι κυριότερες πηγές πληροφόρησης για την αγορά και χρήση αναβολικών είναι, σύμφωνα με την ως άνω έρευνα, το διαδίκτυο (διαδικτυακά καταστήματα που εμπορεύονται αναβολικά), οι διαδικτυακές συζητήσεις με άλλους χρήστες, φίλοι που έχουν χρησιμοποιήσει αναβολικά, καθώς και γυμναστές που εργάζονται σε χώρους μαζικής άθλησης. Και εδώ να αναφέρω ότι από την Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, την οποία εποπτεύω, σχετικά πρόσφατα εντοπίσθηκε και συνελήφθη άτομο το οποίο μέσω προσωπικής ιστοσελίδας διέθετε φάρμακα και αναβολικά.
Σε έρευνα που διεξήχθη στην οικία του ανωτέρω συλληφθέντος ανευρέθησαν και κατεσχέθησαν μεγάλες πσοότητες φαρμακευτικών σκευασμάτων που διακινούνταν χωρίς άδεια του ΕΟΦ, και αναβολικών.
Το σοβαρό ζήτημα της παράνομης διακίνησης αναβολικών μεταξύ ατόμων που αθλούνται σε γυμναστήρια για να βελτιώσουν το σώμα τους, ήτοι για αισθητικούς λόγους, ήλθε στο προσκήνιο τον Αύγουστο του 2014 με μία υπόθεση ανθρωποκτονίας με πρόθεση κατά συρροή, που τελέσθηκε στην Μάνη, με δράστες δύο νεαρά άτομα 18 ετών, τα οποία γνωρίζονταν με τους δύο παθόντες, ηλικίας 25 και 26 ετών, από τον χώρο των γυμναστηρίων και των αναβολικών. Οι 18χρονοι δράστες προμηθεύονταν αναβολικά από τα θύματα, με αφορμή δε το γεγονός ότι οι δράστες είχαν καταβάλει το χρηματικό ποσό των 800 Ευρώ στα θύματα για την προμήθεια αναβολικών, τα δε θύματα δεν τους είχαν παραδώσει τα αναβολικά, διεπράχθη η ως άνω αξιόποινη πράξη.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αθλητική δραστηριότητα σε οποιοδήποτε επίπεδο δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς σωματική υγεία, πνευματική υγεία και ευεξία. Η χρήση απαγορευμένων ουσιών είναι θεμελιωδώς αντίθετη στο πνεύμα του αθλητισμού. Η μετατροπή αθλητών σε μηχανές παραγωγής επιδόσεων και διακρίσεων με αθέμιτα μέσα, και δη με τη χρήση τεχνητών και επιβλαβών για την υγεία μέσων πολλαπλασιασμού της απόδοσης αυτών, απασχολεί το Αθλητικό Δίκαιο.
Όμως, όπως είναι φυσικό, απασχολεί και την Ιατρική Επιστήμη, της οποίας αντικείμενο είναι μεταξύ άλλων η πρόληψη, διάγνωση και θεραπεία της νόσου. Έτσι οι δύο Επιστήμες, Δικαίου και Ιατρικής, συμπορεύονται και συνεργάζονται σε έναν αγώνα κατά ενός φαινομένου το οποίο έχει λάβει μεγάλες διαστάσεις και στο οποίο ουσιαστικά και κατ΄αποτέλεσμα δράστης και θύμα πολλές φορές είναι το ίδιο πρόσωπο: Ο ίδιος ο αθλητής.»
